Čežnja (ar. er-regbetu) je čvrsto nastojanje za postizanjem voljenog, kao džennet i Allahov oprost, čineći odgovarajuća djela uz želju i žudnju. Razlika između nade (er-redža) i čežnje (er-ragbetu) je u tome da nada za voljenim biva samo u srcu, dok čežnja biva u srcu uz poduzimanje potrebnog za ostvarenjem onoga za čime se čezne. Strahopoštovanje (ar. er-rehbetu) je strah, strepnja, koji uzrokuje bježanje i skrivanje. Tj. to je strah koji čovjeka tjera za poduzimanjem određenih djela. Strahopoštovanje od Allaha, dželle še'nuh, tjera vjernika da strahuje od Allahove kazne i tako poštuje Njegove granice i propise. Skrušenost (ar. el-hušu'u) je poniznost i potčinjenost Allahovoj, azze ve dželle, veličini i moći. Mjesto skrušenosti je u srcu a njen plod se izražava na djelima.
Zahvala pripada Uzvišenom Allahu, dželle še'nuh, Jednom i Jedinom. Salavat i selam neka su na Allahovog Poslanika, njegovu časnu porodicu i sve plemenite ashabe.
Imam Muhammed b. Abdul-Vehhab, rahimehullah, nakon što je spomenuo nekoliko najpoznatijih i najvrijednijih ibadeta, rekao je: "Pa ko uputi nešto od ovih ibadeta, nekom drugom mimo Allahu, Uzvišenom, on je mušrik (mnogobožac) i kafir (nevjernik)."
Pojašnjenje:
Ibn Tejmijje, rahimehullah, rekao je: "Svi muslimani, općenito, složni su da čovjeku nije dozvoljeno obožavati, upućivati molitvu i oslanjati se osim na Allaha, dželle še'nuh, i to je od osnovnih i nužnih stvari koje su spoznali od vjere islama. Također, složni su da je takav, koji usmjeri nešto od ibadeta bliskom meleku ili poslaniku, mušrik - mnogobožac." ("Medžmu'ul-fetava" 3/272 i "Tejsirul-vusul" str. 63)Kaže autor, rahimehullah: "Dokaz za to su riječi Uzvišenog: 'A onaj koji se, pored Allaha, moli drugom bogu, bez ikakva dokaza o njemu, pred Gospodarom svojim će račun polagati, i nevjernici ono što žele neće postići.' (Prijevod značenja, El-Mu'minun, 117) A u hadisu se spominje: "Dova je suština (srž) ibadeta."
Pojašnjenje:
Hadis je zabilježio Tirmizi u "El-Džami'i" (3371) od Enesa b. Malika, radijallahu anhu, sa slabim lancem prenosilaca. U njemu se nalazi Abdullah b. Lehi'a koji je da'if-slab ravija. Ali je vjerodostojan hadis u sličnom značenju: "Dova je ibadet", kojeg su zabilježili Ebu Davud (1479), Tirmizi (2969), Ibn Madže (3828) i drugi od Nu'mana b. Bešira, radijallahu anhu.Autor, rahimehullah, dalje kaže: "Također, dokaz za to su i riječi Uzvišenog: 'Gospodar vaš je rekao: Pozovite Me i zamolite, Ja ću vam se odazvati. Oni koji iz oholosti neće da Me obožavaju – ući će, sigurno, u Džehennem poniženi.' (Prijevod značenja, El-Mu'min, 60)"
Pojašnjenje:
Upućivanje dove nekom drugom mimo Allahu, azze ve dželle, kao mrtvima, šejhovima, dobrima i evlijama, tražeći od njih pomoć i potrebe, je od najraširenijih djela širka u današnjem vremenu. Svi učenjaci su složni da je to veliki širk, koji izvodi počinioca iz vjere. ("Ed-durers-senijje" 1/199)Zatim je autor, rahimehullah, nakon što je pojasnio da je upućivanje ibadeta nekom drugom mimo Allahu, dželle še'nuh, širk i da izvodi počinioca iz vjere, spomenuo svaku od predhodno spomenutih vrsta ibadeta, ponaosob, navodeći za njih dokaze iz Kur'ana i sunneta, pa je rekao: "Dokaz za STRAH su riječi Uzvišenog: 'I ne bojte ih se, a bojte se Mene, ako ste vjernici.' (Prijevod značenja, Ali Imran, 175)"
Pojašnjenje:
Tj. dokaz da je strah ibadet koji se mora usmjeriti samo Allahu, dželle še'nuh, je spomenuti ajet. Strah (ar. el-hauf) je nemir i bol kojeg čovjek osjeća u srcu radi onog što očekuje da će se naknadno desiti. Strah od Allaha, dželle še'nuh, je jedan od najuzvišenijih ibadeta koje rob mora usmjeriti svome Gospodaru, i to je jedan od temelja, uz ljubav i nadu, na kojem se zasniva i na kojem počiva svaki ibadet. Allahovi poslanici, alejhim selam, najviše su se bojali Allaha, Uzvišenog, od svih ljudi. Manjkavost straha od Allaha, dželle še'nuh, je dokaz da rob nije dovoljno spoznao Allahovu veličanstvenost i uzvišenost. Strah se djeli na tri vrste:Prva:
Strah od Allaha, Uzvišenog, i Njegove kazne, jer je čovjekov život i njegova sudbina u Allahovim rukama. On, azze ve dželle, je taj koji mu daje opskrbu, sigurnost, postojanje i dr. Ako mu to uskrati, niko drugi nije ustanju da mu to nadomjesti. Kada bi čovjek strahovao od nekoga, mimo Allaha, ovim strahom počinio bi veliki širk.Druga:
Da čovjek ostavi ono što mu je Allah, dželle še'nuh, naredio iz straha od nekoga od ljudi. Kao da ostavi namaz u džematu, koji mu je naređen, bojeći se da ga direktor firme ne otpusti s posla i sl. Ova vrsta straha je strogo zabranjena i onaj kod koga se nađe taj je počinio mali širk, koji umanjuje ispravnost njegovog vjerovanja.Treća:
Prirodni strah čovjeka od onoga što ga plaši. Kao strah od divljih zvijeri, smrti, bolesti, vatre i sl. Za ovu vrstu straha čovjek neće biti odgovoran, zato što je to urođena pojava kod svih ljudi.Autor, rahimehullah, dalje kaže: "Dokaz za NADU su riječi Uvišenog: 'Ko se nada susretu Gospodara svoga neka čini dobra djela i neka, obožavajući Gospodara svoga, ne smatra Njemu ravnim nikoga!' (Prijevod značenja, El-Kehf, 110)"
Pojašnjenje:
Nada (ar. er-redža) je jaka želja u srcu za ostvarenjem i postizanjem voljenog. Nada u Allahov oprost, milost, nagradu, pomoć, olakšanje i susret sa Njim, dželle še'nuh, je jedan od najvrijednijih ibadeta vezanih za srce. Da nema istinske nade u Allaha, dželle še'nuh, u srcima vjernika, zapostavili bi i obožavanje Allaha. Vjernik u svom putovanju ka drugom svijetu uvijek mora da bude između nade u Allahov oprost i milost i straha od Njegove kazne i srdžbe. Onaj ko se nada u nekog drugog, mimo Allaha, da mu pribavi neku korist ili otkloni štetu, što je u stanju pribaviti ili otkloniti samo Allah, dželle še'nuh, kao da se nada od nekoga da mu oprosti grijehe ili ga izliječi, počinio je veliki širk.Zatim autor, rahimehullah, kaže: "Dokaz za POUZDANJE - OSLONAC NA ALLAHA su riječi Uzvišenog: 'A u Allaha se pouzdajte ako ste vjernici.' (Prijevod značenja, El-Maida, 23) 'Onome koji se u Allaha uzda, On mu je dosta.' (Prijevod značenja, El-Talak, 3)"
Pojašnjenje:
Pouzdanje (ar. et-tevekkul) je istinski oslonac na Allaha, dželle še'nuh, u svim djelima i stanjima uz poduzimanje potrebnih uzroka za ostvarenje željenog. Spomenuto je pravo značenje tevekkula, dok oni koji se oslanjaju samo na uzroke (sebebe) a i oni koji tvrde da se oslanjaju na Allaha a ne rade uzroke, svi su pogrešno shvatili njegovo značenje i čine vjerom zabranjenu stvar.Dalje autor, rahimehullah, kaže: "Dokaz za ČEŽNJU - ŽUDNJU, STRAHOPOŠTOVANJE i SKRUŠENOST su riječi Uzvišenog: 'Oni su se trudili da što više dobra učine i molili su Nam se žudeći i u strahu, i bili su prema Nama skrušeni.' (Prijevod značenja, El-Enbija', 90)"
Pojašnjenje:
Čežnja (ar. er-regbetu) je čvrsto nastojanje za postizanjem voljenog, kao džennet i Allahov oprost, čineći odgovarajuća djela uz želju i žudnju. Razlika između nade (er-redža) i čežnje (er-ragbetu) je u tome da nada za voljenim biva samo u srcu, dok čežnja biva u srcu uz poduzimanje potrebnog za ostvarenjem onoga za čime se čezne.Strahopoštovanje (ar. er-rehbetu) je strah, strepnja, koji uzrokuje bježanje i skrivanje. Tj. to je strah koji čovjeka tjera za poduzimanjem određenih djela. Strahopoštovanje od Allaha, dželle še'nuh, tjera vjernika da strahuje od Allahove kazne i tako poštuje Njegove granice i propise.Skrušenost (ar. el-hušu'u) je poniznost i potčinjenost Allahovoj, azze ve dželle, veličini i moći. Mjesto skrušenosti je u srcu a njen plod se izražava na djelima.Kaže autor, rahimehullah: "Dokaz za STREPNJU - BOJANJE su riječi Uzvišenog: 'Njih se ne bojte, Mene se bojte.' (Prijevod značenja, El-Bekare, 150)"
Pojašnjenje:
Strepnja (ar. el-hašije) ima isto značenje kao i strah, osim što strepnja dolazi kao rezultat spoznaje Allaha, dželle še'nuh, jer je nemoguće da rob strepi od Allaha dok ne spozna Njegove uzvišene osobine. Također, strepnja od Allaha, dželle še'nuh, mora da bude uz nadu u Njegovu milost, jer je strepnja bez nade očaj, koji je zabranjen.Autor, rahimehullah, rekao je: "Dokaz za POVRATAK ALLAHU su riječi Uzvišenog: 'I povratite (pokajte) se Gospodaru svome i predajte Mu se.' (Prijevod značenja, Ez-Zumer, 54)"
Pojašnjenje:
Povratak Allahu (ar. el-inabe) je potpuno okretanje Allahu, srcem i djelima, nakon pokajanja od grijeha. Pokajanje (ar. et-tevbe) je povratak Allah napuštanjem grijeha dok je "inabe" povratak Allahu napuštanjem grijeha i činjenjem djela koja približavaju Allahovoj, dželle še'nuh, milosti. Povratak Allahu, dželle še'nuh, je osobina svih poslanika, vjerovjesnika i iskrenih Allahovih robova i to je jedan od najvećih uzroka sreće na dunjaluku i ahiretu.Autor, rahimehullah, dalje kaže: "Dokaz za TRAŽENJE POMOĆIsu riječi Uzvišenog: 'Samo tebe obožavamo i samo od Tebe pomoć tražimo.' (Prijevod značenja, El-Fatiha, 4) i u hadisu: 'Kada tražiš pomoć, traži od Allaha.'"
Pojašnjenje:
Traženje pomoći (ar. el-isti'ane) je zasnovano na čvrstom pouzdanju i osloncu na Allaha, Uzvišenog, uz potpunu poniznost i skrušenost Njemu, azze ve dželle. Svaki čovjek, vjernik, je potreban Allahove, dželle še'nuh, pomoći u svakom djeliću svoga života. Traženje pomoći od Allaha, Uzvišenog, je jedan od ibadeta na kojem je zasnovana većina vjere. Svaki ibadet, trud i posao kojeg vjernik radi u njemu se oslanja na Allaha i traži Njegovu pomoć. Nema promjene stanja niti snage osim od Allaha, Jedinog. Onaj ko traži pomoć od nekog drugog, mimo Allaha, dželle še'nuh, u onome što je u stanju ispuniti samo Allah, azze ve dželle, takav je počinio veliki širk. Kao oni koji traže pomoć od umrlih ili od živih koji nisu u njegovom prisustvu. Ali ako bi zatražio pomoć od nekog od ljudi, u onome što je u stanju da ispuniti, to je dozvoljeno i pohvalno ako se tadi o dobročinstvu i pokornosti Allahu, dželle še'nuh. Zato što je Allah, Uzvišeni, naredio potpomaganje na dobročinstvu i bogobojaznosti. Dok, ako se radi o nepokornosti i zabranjenim stvarima onda je to strogo zabranjeno. Hadis, kojeg je spomenuo autor, zabilježili su Ahmed (2763), Tirmizi (2516), Hakim (2303) i drugi s vjerodostojnim lancem prenosilaca od Ibn Abbasa, radijallahu anhu.Autor, rahimehullah, dalje kaže: "Dokaz za TRAŽENJE UTOČIŠTA..."
Nastavit će se u sljedećem broju, inšallahu te'ala.