Unazad nekoliko mjeseci režim Baššara el-Asada intenzivnim bombardiranjem iz zraka ruši grad Halep i gradove i sela u istoimenoj pokrajini, kao i oblast El-Gute, pored glavnog grada. Na taj način nastoje pojačati opsadu tih područja koja su pod kontrolom opozicionih boraca. Režim se vodi politikom “spržena zemlja”, nastojeći maksimalnim razaranjem ubiti što više ljudi, a onima koji prežive onemogućiti dolazak do sredstava potrebnih za život. U tu svrhu režim koristi uglavnom barel-bombe koje imaju ogromnu razornu moć, izuzetno ih je lahko i jeftino napraviti, a istovremeno štedi rakete koje su vrlo skupe. Može se slobodno reći da je sprečavanje opozicije da dođe do naoružanja za protuzračnu odbranu od strane SAD-a, indirektan krivac za trenutno stanje u Siriji, jer je uzrok produžavanja agonije civilnog stanovništva, a time se istovremeno onemogućava izjednačavanje snage zaraćenih strana koje bi natjeralo režim i njegove sponzore da preispitaju svoju politiku prema sirijskoj krizi.
Od posljedica zračnih bombardiranja u Siriji, prema podacima koji dolaze iz te zemlje, od jula 2012. do sada poginulo je preko 15.000 civila, na desetine hiljada je ranjeno, porušene su hiljade stambenih i drugih objekata, a na stotine hiljada ljudi bilo je prisiljeno da napusti svoje domove u strahu od smrti koja im dolazi iz zraka. Centar za dokumentiranje kršenja prava u Siriji identificirao je 9.883 civila koji su poginuli u zračnim napadima režima.
Vojni analitičari tvrde da su sirijske zrakoplovne snage krajem 2012. i početkom 2013. spriječile pad brojnih režimskih vojnih baza u Dejri-Zoru, Et-Tabki, Halepu, Idlibu, Horanu (Dir’a) koje opozicione snage drže u okruženju, jer ih zrakoplovstvo opskbljuje potrebnim sredstvima za odolijevanje opsadi, te vrši napade na položaje opozicije.
Sirijsko ratno zrakoplovstvo odigralo je ključnu ulogu i u drugoj polovini 2013., u borbama oko Damaska, duž sirijsko-libanske granice, naročito u zapadnom dijelu pokrajine Homs, gdje je iz zraka pružalo podršku šiijskim dobrovoljačkim jedinicama iz Libana i Iraka koje se na tlu bore protiv oružane opozicije, a podrška iz zraka omogućila im je da preuzmu inicijativu na tom području i povrate neke teritorije i ovladaju strateški važnim putnim komunikacijama koje su režimske snage bile izgubile.
Unazad nekoliko mjeseci režim Baššara el-Asada intenzivnim bombardiranjem iz zraka ruši grad Halep i gradove i sela u istoimenoj pokrajini, kao i oblast El-Gute, pored glavnog grada. Na taj način nastoje pojačati opsadu tih područja koja su pod kontrolom opozicionih boraca. Režim se vodi politikom “spržena zemlja”, nastojeći maksimalnim razaranjem ubiti što više ljudi, a onima koji prežive onemogućiti dolazak do sredstava potrebnih za život. U tu svrhu režim koristi uglavnom barel-bombe koje imaju ogromnu razornu moć, izuzetno ih je lahko i jeftino napraviti, a istovremeno štedi rakete koje su vrlo skupe.
Posljednjih mjeseci Rusija je intenzivirala podršku režimu dostavljanjem zamjenskih dijelova koji su potrebni da očuvaju vitalnost zrakoplovne flote režima, a sredinom 2013. Iran je u službu režima stavio svoje bespilotne letjelice. Ove letjelice omogućile su režimskim snagama precizno granatiranje opozicionih položaja prenoseći jasnu sliku njihovih položaja i kretanja, čime su ostvarili uspjeh u nekoliko bitaka od kojih je bitka za Jebrud u planinama El-Kalemona.
Dvadeset mjeseci otkako se strategija režima zasniva na korištenju ratnog zrakoplovstva, očito jer kako je to odigralo ključnu ulogu u zaustavljanju napretka opozicionih snaga, preuzimanju terenske inicijative režimskih snaga na mnogim ratištima, uništavanju brojnih ciljeva koji su od vitalnog značaja za obje zaraćene strane, povećanom stradanju civila, onemogućavanju života u brojnim gradovima i selima pod čvrstom kontrolom opozicije.
Može se slobodno reći da je sprečavanje opozicije da dođe do naoružanja za protuzračnu odbranu od strane SAD-a, indirektan krivac za trenutno stanje u Siriji, jer je uzrok produžavanja agonije civilnog stanovništva, a time se istovremeno onemogućava izjednačavanje snage zaraćenih strana koje bi natjeralo režim i njegove sponzore da preispitaju svoju politiku prema sirijskoj krizi.
Zaštita civila od zračnih napada režima naročito barel-bombama, u Halepu naprimjer, iznimno je važno jer će umanjiti broj civilnih žrtava, patnje civila, smanjiti broj izbjeglica i materijalne štete. Sredstva za protuzračnu odbranu pomogla bi opozicionim snagama da osvoje vojne baze i aerodrome koje drže pod opsadom, naprimjer u Dejriz-Zoru i Vadid-Dajfu, pomoglo bi im da neutraliziraju letove na niskim visinama tokom borbi, što bi u velikoj mjeri umanjilo efikasnost režimskog ratnog zrakoplovstva i tako značajno promijenilo odnos snaga. A svakodnevno obaranje letjelica razbilo bi strategiju razaranja koju režim provodi po instrukcijama svojih saveznika, a da ne govorimo o psihološkom efektu koji bi ostavilo na ionako mali broj režimskih pilota.
Još je važnije da bi takva vrsta pomoći bila jasna poruka da međunarodna zajednica misli ozbiljno kada tvrdi da političko rješenje počiva na odstupanju trenutnog režima na čelu sa Baššarom el-Asadom.
Tvrdnja da bi dostavljanje sredstava za protuzračnu odbranu ponukalo Rusiju i Iran da snabdiju režim dodatnim i još moćnijim naoružanjem, icemjeran je izgovor. Nadomještanje skupih borbenih letjelica, naime, nije kao snabdijevanje topovskim granatama, streljivom ili rezervnim dijelovima.
Još veće licemjerje predstavlja navodna bojazan SAD-a da bi protuzračno oružje moglo pasti u ruke terorista. To naoružanje isporučilo bi se u precizno određenoj količini, bilo bi raspoređeno u različita područja i predato poznatim jedinicama. Kontrola korištenja i broj ispaljenih raketa mogao bi se kontrolirati i provjeriti njegova učinkovitost. Uopće nije tačno da je isporučivanje ovakvog naoružanja afganistanskim borcima dovelo do njegove pojave na crnom tržištu naoružanja i nije zabilježeno da je takvo oružje igdje u svijetu upotrijebljeno u terorističkim napadima.
Bez imalo dvojbe možemo konstatirati da je sprečavanje sirijskih opozicionih snaga da se snabdiju adekvatnim naoružanjem dovelo do odbacivanja autoriteta sirijskog opozicionog saveza kao političkog predstavnika, uzrokovalo je povećanje broja civilnih žrtava te povećalo razmjere razaranja. S jedne strane, to je politički zločin, s druge strane, to je uzrok konstantnih zločina na terenu.
Zbog svega toga prioritet opozicije treba biti nabavka protuzračnog naoružanja. Jer, sasvim je jasno da Rusija i Iran odlično koriste nezainteresiranost regionalnih i svjetskih sila koje verbalno daju podršku opoziciji, ali koje ne čine ništa konkretno da im pomognu.
S obzirom na to da se režimske snage primarno oslanjaju na ratno zrakoplovstvo, koristeći ga za bezobzirno razaranje i ubijanje, da bi se postigao balans snaga, opozicionim jedinicama mora se pružiti mogućnost da neutraliziraju borbenu moć režimske avijacije. Samo tako će se postići napredak i u političkom procesu, a civili će biti zaštićeni od granatiranja barel-bombama kojem su sada svakodnevno izloženi.
(Izvor: alasr.ws)
Autor: Zijad Madžid
Preveo: Abdullah Nasup