Menu

Allahova uzvišena imena Er-Rahman i Er-Rahim

Tema AkidaČitanje 8 minuta
Ova dva Allahova lijepa imena su od posebnog značaja i važnosti. To su imena kojima je Uzvišeni Allah u Svojoj plemenitoj Knjizi otpočeo suru El-Fatiha i sve ostale sure u kojima je objavio uputu i jasne dokaze. S ovim imenima Sulejman, alejhis-selam, otpočeo je svoje pismo upućeno kraljici Sabe. Džibril, alejhi-selam, dolazio je našem Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, počinjući objavu svake nove sure sa ova dva imena. Kada je slao pisma vladarima, Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, na početku svojih pisama navodio je ova dva Allahova imena i podsticao svoje ashabe da svaki svoj posao počinju izgovarajući Allahova lijepa imena Milostivi i Samilosni. Na mnogim mjestima u Kur’anu ova dva Allahova imena navedena su skupa i oba ukazuju na Allahovu, tebareke ve te‘ala, osobinu milosti, s tim što, kada dođu skupa, onda ukazuju na postojanje rahmeta kao Allahovog svojstva i djela. Tako je Er-Rahman Onaj kojem je rahmet osobina, a Er-Rahim Onaj koji je milostiv prema Svojim robovima.
Er-Rahman (Milostivi) i Er-Rahim (Samilosni) su Allahova uzvišena imena koja se često spominju u časnom Kur’anu. Tako o imenu Er-Rahman Uzvišeni kaže: “Milostivi, iznad Arša (prijestolja) se uzvisio” (prijevod značenja Taha, 5); “Ja se zaista bojim da te ne stigne kazna od Milostivog” (prijevod značenja Merjem, 45); “Gospodar nebesa i Zemlje i onoga što je između njih, Milostivi.” (prijevod značenja En-Nebe, 73); “Milostivi poučava Kur’anu” (prijevod značenja Er-Rahman, 1-2).

Ime Er-Rahim Uzvišeni spominje kao osobinu u pogledu Svojih stvorenja, kao što su riječi Uzvišenog: “On je prema vjernicima samilostan” (prijevod značenja El-Ahzab, 43); “Allah je prema ljudima, zaista, vrlo blag i samilostan” (prijevod značenja El-Bekare, 54), ili ga spominje zajedno sa imenom Er-Rahman, kao naprimjer u Bismilli: “U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog” i El-Fatihi: “Tebe, Allaha, Gospodara svjetova, hvalimo, Milostivog, Samilosnog” (prijevod značenja El-Fatiha, 1-2), ili zajedno sa nekim drugim Svojim lijepim imenom, kao što Uzvišeni kaže: “Gospodar tvoj je zaista Silni i Samilosni” (prijevod značenja Eš-Šu‘ara, 104); “Zamolit ću Gospodara svoga da vam oprosti”, odgovori on – “jer On je Onaj koji prašta, Samilosni” (prijevod značenja Jusuf, 98).

Milostivi i Samilosni – Allahova posebna imena

Ova dva Allahova lijepa imena su od posebnog značaja i važnosti. To su imena kojima je Uzvišeni Allah u Svojoj plemenitoj Knjizi otpočeo suru El-Fatiha i sve ostale sure u kojima je objavio uputu i jasne dokaze. S ovim imenima Sulejman, alejhis-selam, otpočeo je svoje pismo upućeno kraljici Sabe. Džibril, alejhi-selam, dolazio je našem Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem, počinjući objavu svake nove sure sa ova dva imena. Kada je slao pisma vladarima, Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, na početku svojih pisama navodio je ova dva Allahova imena i podsticao svoje ashabe da svaki svoj posao počinju izgovarajući Allahova lijepa imena Milostivi i Samilosni.

Na mnogim mjestima u Kur’anu ova dva Allahova imena navedena su skupa i oba ukazuju na Allahovu, tebareke ve te‘ala, osobinu milosti, s tim što, kada dođu skupa, onda ukazuju na postojanje rahmeta kao Allahovog svojstva i djela. Tako je Er-Rahman Onaj kojem je rahmet osobina, a Er-Rahim Onaj koji je milostiv prema Svojim robovima. Dokaz tome su riječi Uzvišenog: “On vas blagosilja, a i meleki Njegovi, da bi vas iz tmina na svjetlo izveo, On je prema vjernicima milostiv” (prijevod značenja El-Ahzab, 43); “On je prema njima blag i milostiv” (prijevod značenja Et-Tevbe, 117).

Allahova imena Milostivi i Samilosni ukazuju na potpunost Njegove milosti i njenu sveobuhvatnost. Sve što je na nebesima i na Zemlji, od dobra, koristi, ljubavi, plod je Njegove milosti. Sve čega stvorenja budu sačuvana, bolesti, brige, tuge, plod je Njegove milosti, jer Allah, tebareke ve te‘ala, jedini daje dobro i otklanja zlo, i On je od milostivih Najmilostiviji.

Uzvišeni Allah opisao se osobinom milosti i Njegova milost pretekla je Njegovu srdžbu. Prenoseći od Allaha, tebareke ve te‘ala, Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao je: “Zaista je Moja milost pretekla Moju srdžbu” (Buhari, 742). I rekao je Uzvišeni: “Gospodar vaš je sam Sebi propisao da bude milostiv.” (prijevod značenja El-En‘am, 54)

Allahova milost obuhvata sva stvorenja

Allahova, subhanehu ve te‘ala, milost obuhvata sve stvoreno, na nebesima i na Zemlji, na kopnu i na moru, i muslimana i nevjernika, i ne postoji ništa što se danonoćno ne nalazi u okrilju Allahove milosti. Međutim, za razliku od ostalih kategorija ljudi, vjernicima pripada posebna milost, kako na dunjaluku tako i na ahiretu. Od Ebu Hurejre, radijallahu anhu, prenosi se da je rekao: “Čuo sam Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, da kaže: ‘Zaista Allah ima stotinu milosti, od kojih je samo jednu spustio među džinne, ljude, životinje i insekte, pa se oni s tom jednom milošću međusobno paze i međusobno su milostivi, njome je i zvijer milostiva prema svome mladunčetu. A ostavio je devedeset i devet milosti kojima će se smilovati Svojim robovima na Sudnjem danu.’” (Muslim, 2752)

To je milost koja se ne može opisati riječima, niti se može zamisliti razumom. Onaj čija milost sve obuhvata, na Sudnjem danu će se smilovati Svojim pokornim robovima: A milost Moja obuhvata sve, dat ću je onima koji se budu grijeha klonili i zekat davali, i onima koji u dokaze Naše budu vjerovali” (prijevod značenja El-E‘araf, 156).

Što je rob više pokoran, što se više približi i umili svome Gospodaru, sve je više bliži Njegovoj milosti. Kaže Uzvišeni: “A ova Knjiga koju objavljujemo blagoslovljena je, zato je slijedite i grijeha se klonite da bi vam se milost ukazala” (prijevod značenja El-En‘am, 155); “A vi molitvu obavljajte i zekat dajite i Poslaniku poslušni budite da bi vam se ukazala milost” (prijevod značenja En-Nur, 56); “Milost Allahova je doista blizu onih koji dobra djela čine” (prijevod značenja El-E‘araf, 56).

Allah, tebareke ve te‘ala, milostiviji je prema Svojim robovima nego što su oni jedni prema drugima, bez obzira koliki stepen milosti međusobno pokazivali. Od Omera ibn Hattaba, radijallahu anhu, prenosi se da je rekao: “ ''Vjerovjesniku, sallallahu alejhi ve sellem, dovedeno je roblje među kojima je bila žena, dojilja, koja je tražila svoje dijete, pa kad ga je našla, privila ga je na grudi i zadojila. Tada nas Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, upita: 'Šta mislite da li bi ova majka bacila svoje dijete u vatru?' Odgovorili smo: 'Ne bi, osim ako je neko ne bi prisilio', a Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: 'Allah je milostiviji Svojim robovima od ove majke prema svome djetetu!“' (Buhari, 5999)

Najveća milost stvorenja jeste milost majke prema svome djetetu. Nijedna osoba ne može biti milostiva kao što majka može biti milostiva prema svome djetetu, a Allah je milostiviji prema Svojim iskrenim robovima od majke prema svome djetetu. Kada bi se sve milosti ovoga svijeta sakupile, one ne bi bile ništa u odnosu na Allahovu milost.

Dvije vrste Allahove milosti

Ovdje je bitno napomenuti da Allah, tebareke ve te‘ala, posjeduje dvije vrste milosti. Jedna je sveobuhvatna, ona koja je spomenuta u riječima Uzvišenog: “Gospodaru naš, Ti sve obuhvataš milošću i znanjem” (prijevod značenja Gafir, 7), što znači da je sve ono do čega dopire Allahovo znanje pod okriljem Njegove milosti, a ima li nešto da postoji mimo Allahovog znanja!? Ona obuhvata sva stvorenja pa čak i nevjernike na dunjaluku, u tijelu, hrani, piću, odjeći i sličnom. Druga milost je posebna, ona koja je namijenjena isključivo vjernicima, u pogledu njihovog dunjaluka i ahireta, njihove vjere, i manifestira se upućivanjem na pokornost Allahu, olakšavanjem činjenja dobra, davanjem ustrajnosti ih na Pravom putu i na osnovu ove milosti bit će uvedeni u Džennet. Uzvišenog Allaha molimo da nas učini od onih koji slušaju, a zatim slijede najbolje! Molimo Ga da nam se svima smiluje i uvede nas, Svojom milošću, u Džennet!