U današnjem vremenu plasiraju se tvrdnje u kojima se obrezivanje (cirkumzicija) predstavlja kao zastarjela beskorisna praksa, a ovakve tvrdnje pokušavaju se opravdati činjenicom da je higijena sada na većem nivou nego prije nekoliko stotina godina ili više, te da zapravo taj čin predstavlja zlostavljanje. U ovom članku govorit ćemo o suštini i propisima obrezivanja u islamu, zatim o činjenicama i mudrostima ovog čina na koje su ukazala moderna medicinska istraživanja. Obrezivanje, poznato pod nazivom sunećenje muške osobe, predstavlja uklanjanje prepucija (kožice na muškom spolnom udu).
Propis obrezivanja
Ebu Hurejre, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Pet postupaka smatra se prirođenim ljudskoj naravi: obrezivanje, uklanjanje dlaka oko stidnog mjesta, uklanjanje dlaka ispod pazuha, potkresivanje brkova i rezanje noktiju.” (Bilježi Buharija i drugi sa nekad drugačijim redoslijedom) Većina učenjaka smatra da je obrezivanje muške osobe obavezno, tako da je grješan onaj ko to izostavi. (Ebu Muhammed Usame b. Sulejman, El-Hitanu šeri’atur-Rahman) Neki od dokaza koje navode učenjaci koji zastupaju ovaj stav su:
● Ajet u kojem Uzvišeni Allah kaže: “Poslije smo tebi objavili: 'Slijedi vjeru Ibrahimovu, vjeru pravu.”' (Prijevod značenja En-Nahl, 123) Allah Uzvišeni naredio nam je da slijedimo Ibrahimovu ispravnu vjeru, a sastavni dio Ibrahimove, alejhis-selam, vjere jeste obrezivanje. Dokaz za to je hadis u kojem Ebu Hurejre, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ibrahim, Allahov prijatelj, obrezao se kad je napunio osamdeset godina. To je učinio sjekiricom (kadumom).” (Buharija, neki kažu da je Kadum mjesto u Šamu, a ne sjekirica)
● Ahmed bilježi predaju od Ibn Abbasa: “Ne jede se ono što zakolje onaj ko nije obrezan.” (Tuhfetul-mevdud, str. 101)
● Obrezivanje je čin kojim se muslimani razlikuju od kršćana. (Eš-Šerhul-mumti’u ‘ala zadil-mustekni’, 1/135)
Vrijeme za obrezivanje
Postoje dva vremena po pitanju obrezivanja: vrijeme kad nastupa obaveza obrezivanja i vrijeme kada je obrezivanje djeteta pohvalno. Većina uleme smatra da je muškoj osobi obrezivanje obavezno tek kada odraste. To je stav šafija i hanbelija i taj stav su zastupali šejhul-islam Ibn Tejmijje i Ibn Kajjim. (El-Insaf, 1/124, Kešful-kina’, 1/280, El-Furu’, 1/133, El-Medžmu’, 1/351, El-Fetava, 21/113, Tuhfetul-mevdud, str. 110)
Što se tiče vremena kada je obrezivanje pohvalno, učenjaci su se razišli po tom pitanju. Stav šafija, i u jednoj predaji od imama Ahmeda, jeste da nije pokuđeno da se dijete osuneti sedmi dan po rođenju, kod šafija je to čak mustehabb (pohvalno). (El-Medžmu’, 1/352, En-Nevevi, Šerhu Muslim, 3/492, El-Insaf, 1/125, Šerhul-‘umde, 1/246, Kešful-kina’, 1/80, Kitabul-furu’, 1/124, Hašijetur-revd, 1/161)
Neke mudrosti obrezivanja
Kad nam Allah ili Poslanik nešto narede, onda nema sumnje da je u tome dobro, jer Allah je Taj koji je stvorio čovjeka i On najbolje zna šta je dobro za njega, a šta nije, i vjernici bi trebali da se pokore Allahovoj naredbi, vidjeli oni u tome mudrost i korist ili ne. Mudrost propisivanja nekih propisa nije nam uvijek očita i jasna, ali to ne ukida taj propis. Kaže Allah Uzvišeni: “Kada Allah i Poslanik Njegov nešto odrede, onda ni vjernik ni vjernica nemaju pravo po svome nahođenju postupiti. A ko Allaha i Njegova Poslanika ne posluša, taj je sigurno skrenuo s Pravoga puta.” (Prijevod značenja El-Ahzab, 36) Obrezivanje je bila praksa i prijašnjih poslanika i vjerovjesnika, a kod židova je ova praksa još uvijek općenito proširena. U knjizi ''Seksualne bolesti“ (El-Emradul-džinsijje) dr. Muhammeda el-Barra stoji: “Istražitelji su primijetili da je rak grlića maternice rijedak kod židovkinja, kao što je primijećeno da je rijedak u arapskim i islamskim zemljama... a razlog za ovo jeste to što se židovi obrezuju – kao i muslimani, kao što sam već rekao – a proširen je (među ženama) na Zapadu gdje se muškarci (osim muslimana i židova) ne obrezuju.”” (Abdullah b. Radi, El-Hitan, esrar ve ahkam)
Moderna istraživanja o obrezivanju
Nema sumnje da je nakon obrezivanja lakše održavati higijenu i da obrezivanje smanjuje rizik od raznih bolesti. Obrezivanje smanjuje rizik od upale prostate i također rizik od spolnih bolesti. Više od šezdeset naučnih istraživanja koja je vodio Dr. Fink u Kaliforniji potvrđuje da u odnosu na obrezane muškarce, neobrezani muškarci imaju veću šansu da obole od seksualno prenosivih bolesti. Centar za istraživanje raka ''Fred Hutchinson'' (Fred Hutchinson Cancer Research Center) u Washingtonu proveo je istraživanje i objavio je rezultate u časopisu ''Cancer''. Rezultati su objavljeni prvi put 12. marta 2012. pod naslovom ‘'Circumcision and the risk of prostate cancer’' (Obrezivanje i rizik obolijevanja od raka prostate). U istraživanjima se navodi da obrezani muškarci imaju manju šansu da dobiju rak prostate. Obrezivanje sprečava infekcije koje mogu prouzrokovati rak, a pogotovo se smanjuje šansa od spolnih infekcija. U istraživanju je učestvovalo skoro 3.400 muškaraca, od kojih su 1.743 muškarca imala neki oblik raka prostate. Muškarci koji su bili obrezani prije prvog spolnog odnosa, imali su 15 % manju šansu da obole od ove vrste raka nego muškarci koji su nakon prvog spolnog odnosa obrezani ili koji nisu nikako obrezani. Kod najagresivnijeg oblika raka prostate, rizik kod obrezanih muškaraca bio je čak 18 % manji nego kod neobrezanih. Neobrezani muškarci imaju veću šansu da obole od infekcije, jer prostor ispod kožice je leglo za bakterije. Ove infekcije su pretežno prouzrokovane seksualno prenosivim bolestima. Nakon obrezivanja bakterije imaju manje prostora. Spolni ud se može bolje očistiti i bakterije se teže mogu nastaniti. Istražitelji smatraju da postoji veza između infekcija i raka, ali naglašavaju da se ovo i dalje mora istraživati. Hilberg i kolege u jednom istraživanju su ustvrdili da se rak prostate rijetko pojavljuje kod židova i muslimana jer obrezivanje se obavlja u ranom djetinjstvu. I mnoga druga istraživanja potvrđuju da obrezivanje sprečava rak prostate. U ovim istraživanjima navodi se da su upala glavića i suženje prepucija (kožice) jedni od glavnih uzroka raka prostate. Pošto obrezivanje uklanja prepucij u cjelini, kod obrezanih nije moguće da dođe do suženja prepucija i rijetko kad dolazi do upale glavića. (Abdullah b. Radi, El-Hitan, esrar ve ahkam) Neke studije su čak došle do zaključka da je moguće da postoji veza između side i neobrezivanja. Ovu činjenicu spomenuo je dr. Marks u jednom članku koji je objavljen 1989. u časopisu ''Science''. Obrezivanje čuva mušku djecu od upale mokraćnih kanala. Dr. Muhammed Ali el-Barr smatra da su medicinska istraživanja potvrdila da je najveća korist od obrezivanja u ranom djetinjstvu, od prvog dana nakon rođenja do najviše četrdeset dana. Što se više odgađa, sve je veći rizik od infekcije kožice, glavića i mokraćnih kanala. (Abdullah b. Radi, El-Hitan, esrar ve ahkam)
Ovo su samo neki primjeri od velikog broja istraživanja na ovu temu. Nakon ovog izlaganja jasno je da su netačne tvrdnje onih koji smatraju da je obrezivanje besmisleno i beskorisno u ovom vremenu. Kao prvo, propis obrezivanja nije od propisa koji mogu da se mijenjaju shodno vremenu i prostoru, što znači da muslimani moraju znati da oni svojim nagađanjima ne mogu promijeniti ovaj propis, a nemuslimani koji su protiv ove prakse, trebalo bi da čitaju literaturu i istraživanja koja su sproveli naučnici koji su iste vjere ili žive u istoj sredini kao i oni. Primjer ozbiljnog shvatanja prakse obrezivanja jeste postupak ministarstva Suriname (država u Južnoj Americi). Naime, ministar zdravstva u ovoj državi obznanio je da dječaci i muškarci od četvrte do dvadeset i prve godine besplatno mogu biti obrezani u glavnom gradu Suriname Paramaribo. Ovo je jedan pokušaj da se suzbije sida kojom je zaražen veliki broj ljudi u ovoj zemlji. (ANP, 13. mart 2009.)
Hvala Allahu koji nam je podario ovu uzvišenu vjeru u kojoj je svo dobro za cijelo čovječanstvo, i neka je salavat i selam na posljednjeg poslanika Muhammeda, njegovu časnu porodicu i sve ashabe i one koji ih slijede do Sudnjega dana.