Menu

Zanimljivosti - broj 60

Tema ZanimljivostiČitanje 8 minuta
Dova – prirodan lijek za tijelo i dušu; Ateizam je povezan s većim brojem samoubistava; Nasilje nad ženama na Zapadu u stalnom porastu; Sretan brak = zdravo srce

Dova – prirodan lijek za tijelo i dušu

Veza između učenja dove i zdravlja bila je predmetom mnogih studija tokom posljednja četiri desetljeća. Dr. Herbert Benson, specijalista kardiovaskularne medicine na Harvardu i pionir u oblasti medicine uma/tijela, otkrio je fenomen koji se dešava tokom učenja dove, a nazvao ga je “relaksacioni odgovor”. Naime, u toku dove, metabolizam i rad srca usporavaju, spušta se krvni pritisak i disanje postaje smireno i ujednačeno.

Ovakvo fiziološko stanje povezano je sa sporijim moždanim talasima i osjećajima kontrole, smirene prisutnosti i mira. Ovo je značajno otkriće jer dr. Benson pretpostavlja da je više od polovine posjeta doktoru u SAD-u prouzrokovano bolestima poput depresije, visokog krvnog pritiska, čireva (ulcera) i migrena. Sva spomenuta oboljenja djelimično su ili u cijelosti uzrokovana visokim nivoima stresa i anksioznosti.

Dr. Andrew Newberg, direktor Centra za spiritualnost i um (The Center for Spirituality and the Mind) na Univerzitetu u Pennsylvaniji, proučavao je tibetanske budiste koji prakticiraju meditaciju i franjevačke časne sestre u molitvi. Kod obje grupe istraživanja su pokazala smanjenu aktivnost u dijelovima mozga povezanim s osjećajima sopstva i prostorne orijentacije. Dr. Newberg također je otkrio da molitva i meditacija podižu nivoe dopamina, neurotransmitera povezanog sa stanjima sreće i blagostanja.


Ken Pargement s Univerziteta Bowling Green State jednoj grupi ljudi koji pate od migrena savjetovao je da svakodnevno meditiraju dvadeset minuta, te da pritom izgovaraju duhovne afirmacije tipa: “Bog je dobar. Bog me vidi. Bog me čuje”. Kontrolna grupa ispitanika ponavljala je neutralne rečenice tipa: “Trava je zelena. Zemlja je mekana.” Grupa duhovnih meditatora imala je manje glavobolja i veću toleranciju na bol od onih ispitanika koji su izgovarali neutralne fraze.

Postavlja se pitanje da li su smirujući efekti duhovnih vježbi samo privremeni ili traju i nakon što prestanemo s dovom i posvetimo se našim stresnim životima?

Jedna studija koju je finansirao Nacionalni institut za zdravlje iz SAD-a (The National Institute of Health) ustanovila je da su pojedinci koji su svakodnevno prakticirali molitvu imali 40% manje šanse za obolijevanje od visokog krvnog pritiska u odnosu na ljude koji nisu redovno upražnjavali molitvu.

Istraživanje Medicinske škole iz Dartmoutha (Dartmouth Medical School) otkrilo je da su religiozni pacijenti podvrgnuti operaciji srca imali tri puta veće šanse za oporavak od manje religioznih bolesnika. Istraživanje Univerziteta u Cincinnatiju, obavljeno 2011. godine, na mladim ljudima oboljelim od astme pokazalo je da je omladina koja je upražnjavala molitvu i meditaciju imala rjeđe i manje izražene simptome nego vršnjaci koji to nisu činili. Druge studije pokazale su da molitva jača imuni sistem i pomaže u ublažavanju i smanjenju učestalosti širokog spektra oboljenja.

Ateizam je povezan s većim brojem samoubistava

Phil Zuckerman, sociolog s Pitzer Collegea, radio je globalnu anketu, intervjuirajući i proučavajući odgovore ateista, agnostika, ljudi koji nisu vjerovali u Boga ili su izjavili da nemaju nikakvu religijsku pripadnost. Rezultati istraživanja objavljeni su u naučnom radu: “Atheism: Contemporary Rates and Patterns” u sklopu djela 'The Cambridge Companion to Atheism” (Michael Martin, Cambridge University Press: Cambridge, UK, 2005).

Ispitujući različite pokazatelje društvenog zdravlja, Zuckerman je zaključio: “Pitanje stope samoubistva ukazuje na to da je ono jedan pokazatelj društvenog zdravlja po kojem su religiozne nacije daleko ispred sekularnih. Prema izvještaju Svjetske zdravstvene organizacije iz 2003. godine o međunarodnim stopama samoubistva među muškarcima (istraživanje provedeno u stotinu zemalja), prvih deset mjesta (izuzev Šri Lanke) pripalo je jakim sekularnim nacijama s visokim nivoima ateizma. Zanimljivo je primijetiti da su tih devet zemalja koje se nalaze na vrhu liste sve bivše komunističke zemlje, bivše članice SSSR-a, poput Bjelorusije, Ukrajine i Latvije. Deset zemalja s dna liste s niskim procentima samoubistava su sve visoko religiozne zemlje s statistički neznatnim nivoima organskog ateizma.”

(Izvor: http://www.adherents.com)

Do sličnih je rezultata došlo i istraživanje objavljeno u izdanju naučnog časopisa American Journal of Psychiatry iz 2004.: “Religijski neopredijeljeni pojedinci su imali znatno više pokušaja samoubistva u toku života te više bliskih rođaka koji su počinili samoubistvo nego subjekti koji su ispoljili religijsku pripadnost. Neopredijeljeni ispitanici bili su mlađi, rjeđe su stupali u bračne veze, rjeđe imali djecu i slabije kontakte s članovima porodice. Nadalje, ispitanici bez religijskog opredjeljenja percipirali su manje razloga za nastavak života, posebice manje moralnih primjedbi na čin samoubistva. Po pitanju kliničkih karakteristika, religijski neopredijeljeni pojedinci bili su impulsivniji, agresivniji, i skloniji zloupotrebi opojnih supstanci. Nisu ustanovljene razlike u pogledu nivoa subjektivne i objektivne depresije, beznađa ili stresnih životnih događaja.”

Nasilje nad ženama na Zapadu u stalnom porastu

● SAD po broju ubistava žena predvodi razvijeni svijet, a po broju silovanih žena nalazi se na prvom mjestu od ukupno od svih zemalja članica UN-a! Istraživanje sprovedeno od strane School of Public Health (SPH) potvrđuje da SAD drže vodeću poziciju među razvijenim zemljama po broju ženskih žrtava nasilja. U SAD-u se počini čak 70% svih ubistava žena i 84% ubistava žena iz vatrenog oružja u razvijenom svijetu. Svake godine biva ubijeno oko 4.000 američkih žena. (Izvor: http://news.harvard.edu/gazette/2002/04.18/08-homicide.html)

● Prosječno se u SAD-u godišnje siluje preko 1.270.000 žena, a dodatnih 6.646.000 žena svake su godine žrtve drugih seksualnih zločina. Ukupno blizu osam miliona žena godišnje! (Izvor: Department of Justice 2010)

● Nisu samo žene ugrožene, već i djeca. Godine 2006., 78.000 djece bilo je seksualno zlostavljano. Budući da većina slučajeva nije prijavljena, pretpostavlja se da se prava cifra kreće između 260.000 i 650.000 godišnje. 83 % djevojčica dobi između 12 i 16 godina u SAD-u biva izloženo seksualnom nasilju u javnim školama. (Izvor: saynotoviolence.org, Finklehor 2008.)

● Istraživanje koje je sproveo New York Times ukazuje na to da je svaka peta (20 %) adolescentica bila žrtvom fizičkog ili seksualnog nasilja, ili oboje, i to u toku predbračnih veza. (Izvor: New York Times 8/01/01)

● Nasilje nad ženama se u SAD-u odigrava se svakih devet sekundi. (Izvor: UN Study On The Status of Women, Year 2000)

● Prosječno se dnevno dogode tri ubistva žena u SAD-u. (Izvor: saynotoviolence.org)

● Stanje nije bolje ni u Evropskoj uniji. Između 40 i 50 posto žena u zemljama EU izloženo je mobingu, fizičkom kontaktu ili drugim oblicima seksualnog uznemiravanja na radnom mjestu.

(Izvor: saynotoviolence.org)

Sretan brak = zdravo srce

Rezultati studije objavljene u naučnom časopisu Psychological Science pokazali su da je uzajamna podrška supružnika povezana s boljim zdravljem srca. Istraživači s Univerziteta u Utahu ispitivanju su podvrgli 136 bračnih parova, prosječne starosti 63 godine i prosječnog trajanja braka od 36 godina, te ih zamolili da odgovore na pitanja o kvaliteti njihovog bračnog života i međusobnoj podršci. Naprimjer, pitali su ih da li im bračni partner pomaže ili se naljuti ako od njega zatraže savjet ili podršku.

Oko 30% ispitanika potvrdilo je da im supružnici pružaju pozitivnu podršku, dok je njih 70% istaklo da su njihovi partneri ponekad raspoloženi za pomoć, a ponekad ne.

Nakon toga, istraživači su ispitali zdravlje koronarnih arterija kod ispitanika, budući da kalcifikacija (otvrdnjavanje) arterija predstavlja rizik za bolesti srca. Otkrili su da su nivoi kalcifikacije bili najviši u slučajevima kada su oba bračna partnera istakla da nekad dobiju podršku, a nekada ne, a nakon toga u slučaju kada je to izjavio samo jedan partner.

Zanimljivo je da su istraživači otkrili da je podrška supružnika imala veći utjecaj na nivoe kalcifikacije krvnih sudova u odnosu na opće zadovoljstvo s bračnim životom.

Naučnici nisu direktno otkrili uzroke ove povezanosti, ali je voditelj istraživanja, Bert Uchino, izjavio da je moguće da su “parovi koji su imali ambivalentnije poglede na njihov odnos aktivno procesirali bračne informacije na načine koji su povećavali stres ili potkopavali potencijale podrške u vezi. To je zauzvrat povećalo rizik od kardiovaskularnih bolesti.”

(Izvor: Psychology Today)