Pred nama je gotovo osamdeset vjerodostojnih hadisa koji počinju riječima “najbolje” ili “vaši najbolji” (خير و خياركم), a koji su uzeti iz djela Sahihul-Džamiul-sagir ve zijadetuhu, šejha Nasiruddina Albanija, rahimehullah. Kao što smo u jednom od prethodnih brojeva naveli, ovo njegovo djelo je, zapravo, obrada djela El-Džamius-sagir imama Dželaluddina es-Sujutija, rahimehullah, gdje je šejh Albani razdvojio vjerodostojne od nevjerodostojnih hadisa. Tako su, na temelju toga, nastala dva njegova djela: Sahihul-Džamiul-sagir ve zijadetuhu i Daìful-Džamius-sagir ve zijadetuhu.
Znači, ocjena ovih hadisa je šejha Albanija. Nekoliko hadisa se ponavlja više puta i, zbog raznovrsnosti verzija, nisam ih izostavio, već sam ih, kako se i navode u djelu, sve uvrstio.
• Avf ibn Malik, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Vaši najbolji imami (vođe) jesu oni koje volite i koji vas vole, za koje molite i koji mole za vas. A vaši najgori imami su oni koje mrzite i koji vas mrze, koje proklinjete i koji vas proklinju.” (Muslim)
• Ibn Amr, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji vaši su oni koji su najljepšeg ahlaka.” (Buhari i Muslim)
• Ibn Abbas, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji vaši su oni koji su najljepšeg ahlaka, skromni. A vaši najgori su nametljivi govornici (brbljivci), oni koji se samodopadno prenemažu u govoru – oholo pokušavajući da istaknu svoju stručnost i govorljivost – i oni koji pričaju ispunjenih i razvučenih usta – diveći se svom govoru i uzdižući se nad drugima.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Bejheki u djelu Šuabul-iman)
• Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji vaši su oni koji su najbolji u izvršavanju vraćanja duga.” (Hadis je sahih, a bilježe ga Tirmizi i Nesai)
• Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od vas su oni kojima je dat dug život( u islamu) i najljepši ahlak.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Ahmed i Bezzar)
• Džabir, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od vas su oni koji najduže žive čineći dobra djela.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Hakim)
• Ibn Abbas, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji među vama je onaj koji je najblaži kad mu neko u namazu dotakne rame.“ (koji je najskrušeniji u namazu) (Hadis je hasen, a bilježe ga imam Ebu Davud i Bejheki u Sunenu)
• Ibn Amr, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od vas su oni koji su najbolji prema svojim ženama.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Ibn Madža)
• Ebu Kebša, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od vas je onaj koji je najbolji prema svojoj porodici (ženi).” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Taberani)
• Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od vas u džahilijetu su najbolji i u islamu kada ispravno razumiju (vjeru).” (Buhari)
• Sa’d, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od vas je onaj koji izučava Kur’an i ostale podučava njemu.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Ibn Madža)
• Ebu Sebra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja vaša imena su Abdullah, Abdurrahman i Haris.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Taberani)
• Ibn Amr, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od prijatelja, koji će imati najveću nagradu kod Allaha, bit će oni koji su se najbolje ophodili prema prijatelju, a od komšija će najveću nagradu kod Allaha imati oni koji su se najbolje odnosili prema komšiji.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Ahmed, Tirmizi i Hakim)
• Ibn Omer, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja mjesta su mesdžidi, a najgora su tržnice (pijace).” (Hadis je hasen, a bilježe ga imam Taberani i Hakim)
• Alija, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od tabiina je Uvejs.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Hakim)
• Ebu Katada, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od konja je vranac s bijelim biljegom na čelu, s bijelim biljezima na nogama i s bijelom pjegom na nosu, a bez biljega na prednjoj desnoj nozi, a ako nema (takvog) vranca, onda (je najbolji) crvenosmeđi dorat s tim znakovima.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Ahmed, Tirmizi, Ibn Madža i Hakim)
• Ibn Amr, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja dova je dova na dan Arefata, a najbolje što sam rekao ja i vjerovjesnici prije mene jeste: ‘La ilahe illallahu vahdehu la šerike leh, lehul-mulku ve lehul-hamdu, ve huve ala kulli šej’in kadir.’” (Hadis je hasen, a bilježi ga imam Tirmizi)
• Zijad ibn Džubejr, radijallahu anhu, kao mursel predaju, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja opskrba je ona koja je dovoljna.” (Hadis je hasen, a bilježi ga imam Ahmed u Ez-Zuhdu)
• Zejd ibn Halid, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolje svjedočenje je ono koje čovjek obavi prije nego što se to od njega zatraži.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Taberani)
• Zejd ibn Halid, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji svjedok je onaj koji dođe da svjedoči prije nego što se to od njega zatraži.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Ibn Madža)
• Ibn Abbas, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja grupa saputnika jesu četverica. Najbolja izvidnica sastoji se od četiri stotine vojnika, a najbolja vojna formacija od četiri hiljade. Dvanaest hiljada ne može biti poraženo zbog (svoje) malobrojnosti.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Ebu Davud, Tirmizi i Hakim)
• Ukba ibn Amir, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji mehr – vjenčani dar je onaj koji je najmanji.“ (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Hakim i Ibn Madža)
• Ibn Abbas, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja sadaka je ona poslije čijeg davanja čovjek ostane imućan, gornja ruka je bolja od donje ruke, a ti u dijeljenju počni od onih koje si dužan izdržavati.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Taberani)
• Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja sadaka je ona koja se dadne kada je čovjek imućan, a ti počni od onih koje si dužan izdržavati.” (Buhari)
• Abdullah ibn Busr, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolje djelo je da napustiš ovaj svijet a tvoj jezik vlažan od spominjanja Allaha – zikrullaha.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Ebu Nuajm)
• Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja zarada je zarada radnika kada obavi svoj posao kako treba.“ (Hadis je hasen, a bilježi ga imam Ahmed)
• Ebu Hurejra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolje riječi su četiri, neće ti naškoditi ma kojom počeo: subhanallah, vel-hamdulillah, ve la ilahe illallah vallahu ekber.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Ibn Nedždžar u Musnedul-Firdevsu)
• Ebu Seid i Enes, radijallahu anhuma, prenose da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolja sijela su ona najprostranija.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Ahmed, Buhari u El-Edebul-mufredu, Ebu Davud, Hakim, Ibn Madža, Bezzar i Bejheki u Šuabul-imanu)
• Ibn Amr, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od muslimana je onaj od čijeg su jezika i ruku pošteđeni ostali muslimani.” (Muslim)
• Ibn Omer, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi je onaj ko ima najljepši ahlak.” (Hadis je sahih, a bilježi ga Taberani)
• Aiša, radijallahu anha, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi je generacija u kojoj sam ja, zatim druga pa treća generacija.” (Muslim)
• Džabir, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi je onaj koji im najviše koristi.” (Hadis je hasen, a bilježi ga imam Kadai)
• Irbad ibn Sarija, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi je onaj koji je najbolji prilikom suđenja.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Ibn Madža)
• Ibn Amr, radijallahu anhuma, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi je onaj koji ima čisto srce i iskren jezik.” Neko upita: “A čije je to srce čisto?”, a Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: “To je čovjek bogobojaznog i čistog srca u kojem nema ni grijeha, ni zlobe, ni zavisti.” “A ko je najbolji nakon njega?”, ponovo neko upita, a Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, odgovori: “Onaj koji prezire dunjaluk, a voli ahiret.” Neko opet upita: “A ko nakon njega?”, a Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: “Vjernik lijepog ahlaka.” (Hadis je sahih, a bilježi ga imam Ibn Madža)
• Ibn Abbas i Ummu Malik el-Behezijja, radijallahu anhum, prenose da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi prilikom nereda (fitne) jeste čovjek koji uzme uzde svoga konja iza Allahovih neprijatelja zastrašujući ih, a i oni njega zastrašujući. Ili čovjek koji se osami u pustinji izvršavajući Allahovo pravo koje On ima kod njega.” (Hadis je sahih, a bilježe ga Hakim i Taberani)
• Ibn Mesud, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji ljudi su moja generacija, zatim druga generacija, a zatim treća generacija, a onda će doći ljudi u kojima neće biti nikakvog dobra.” (Hadis je hasen, a bilježi ga imam Taberani)
• Imran b. Husajn, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji ljudi su moja generacija, zatim oni koji će poslije njih doći, a zatim oni koji će poslije njih doći. A onda će nakon njih doći ljudi koji će biti ugojeni i voljet će salo, dolazit će da svjedoče prije nego što se to od njih bude tražilo.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Tirmizi i Hakim)
• Ibn Mesud, radijallahu anhu, da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji ljudi su moja generacija, zatim oni koji će poslije njih doći, a zatim oni koji će poslije njih doći. A onda će doći ljudi a svjedočenje nekog od njih preduhitrit će njegovu zakletvu, a njegova zakletva preduhitrit će njegovo svjedočenje.” (Buhari i Muslim)
• Abdullah b. Busr, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi je onaj koji dugo živi, a radi dobra djela.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Ahmed i Tirmizi)
• Ebu Bekra, radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Najbolji od ljudi je onaj koji dugo živi,a radi dobra djela, a najgori od ljudi je onaj koji dugo živi, a radi loša djela.” (Hadis je sahih, a bilježe ga imam Ahmed, Tirmizi i Hakim)