Menu

Zanimljivosti - broj 47

Tema ZanimljivostiČitanje 8 minuta

Muslimani i etika ratovanja

Prvi pisani tragovi o etici ratovanja potječu od muslimana. U izvođenju ratnih operacija muslimani nikada nisu oponašali perzijske niti rimske trupe. Islamska civilizacija je čak i u ratnim okolnostima ukazivala na važnost savjesti, morala i humanitarnih obaveza prema drugima, bez obzira bili vojna lica ili civili. Šireći islamski poziv među drugim narodima, islamska civilizacija nikad nije kao cilj imala prolijevanje krvi i ubijanje nevinih ljudi, kao što su to imali Perzijanci, Rimljani i Tatari koji su uništavali sve što su nalazili pred sobom i činili su grozne zločine: ubijali su i staro i mlado, i muškarce i žene, pa čak i trudne žene, a nisu iskazivali milost ni prema životinjama. Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, poučavao je svoje ashabe: “O ljudi, nemojte priželjkivati da se suočite sa neprijateljem i tražite od Allaha da vas spasi...” (El-Buhari, Muslim) Zato muslimani, zahvaljujući kur’ansko-sunnetskom moralnom odgoju, mrze ubijanje i prolijevanje krvi i shodno tome, nikada nemaju namjeru inicirati oružani sukob, nego prije svega iznalaze načine da spriječe borbu i prolijevanje krvi. U ratnim okolnostima Poslanikova, sallallahu alejhi ve sellem, pravednost ogledala se u zabrani okrutnosti prema vojnim licima i izričitoj zabrani ubijanja civila koji nisu sudjelovali u ratnim dejstvima. Vjerovjesnik, sallallahu alejhi ve sellem, savjetovao je Abdurrahmana b. Avfa, radijallahu anhu, kada ga je poslao jednom kršćanskom plemenu u Devmetul-Džendel, govoreći: “Borite se na Allahovom putu. Borite se protiv onih koji ne vjeruju u Allaha. Nemojte utajiti plijen. Nemojte prekršiti obećanje. Nemojte masakrirati mrtva tijela. Nemojte ubijati djecu.” (Muslim) Ova etika bila je ustanovljena u islamskim vojnim postrojbama tokom ratovanja protiv nemuslimana. Islamski ratovi nisu bili krvavi. Muslimanske vojskovođe koristile su svaku priliku da zaustave borbu i zaštite živote, slijedeći primjer Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem. Sabirao sam brojeve mrtvih u svim ratovima koje je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, vodio, kako mrtvih muslimana tako i protivnika, nakon čega sam analizirao te brojeve i uporedio ih sa podacima o broju poginulih u ratnim dejstvima u ovom vremenu. Rezultati su začuđujući! Broj poginulih muslimana za vrijeme života Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, iznosi nekih 262 šehida, naprema 1.022 vojnika koji su poginuli u redovima neprijatelja. 


Dakle, broj mrtvih na obje strane je samo 1.284! Neko bi mogao reći da je broj vojnika u to vrijeme bio mali pa zato i broj mrtvih isto. Ali, ja sam sabrao ukupan broj učesnika i nakon toga izračunao postotak mrtvih. Postotak mrtvih muslimana je 1%, a postotak mrtvih nemuslimanskih boraca je 2%, i to u 63 bitke i pohoda. Ovo je dokaz da ratovi koje je vodio Poslanik nisu bili usmjereni na uništavanje ljudskih života. Da bismo imali jasniju sliku, sabrao sam broj mrtvih u Drugom svjetskom ratu, kao primjer ratova modernih civilizacija, pogotovo zbog toga što države koje su u tom ratu učestvovale tvrde da su pioniri ljudiskih prava. Nakon toga sam izračunao postotak mrtvih u odnosu na broj vojnika koji su učestvovali u borbi. Rezultati su bili zapanjujući! 351%! Brojevi ne lažu. Nekih 15 miliona i 600 hiljada vojnika učestvovalo je u Drugom svjetskom ratu, ali broj mrtvih je bio oko 54 miliona i 800 hiljada ljudi, tri puta više u odnosu na broj vojnika koji su učestvovali! Ovaj rezultat ukazuje na to da su sve vojske, bez izuzetka, kao praksu imale istrebljenje civila i bacanje tona eksploziva na gradove i sela, raseljavajući narod, uništavajući ljude, infrastrukturu i ekonomiju. Muslimani su i u ovom segmentu slijedili Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, što se jasno vidi iz riječi pravednog halife Ebu Bekra es-Siddika, radijallahu anhu, koji je najdosljednije slijedio sunnet. On je savjetovao vojsku koja se uputila u osvajanje Šama, i u jednom dijelu je rekao: “...i nemojte nered na Zemlji širiti...!” Ovo je veličanstven savjet. On jasno zabranjuje sve vrste nereda na Zemlji. Također je rekao: “Nemojte potopiti ili paliti palme, nemojte ubijati životinje, nemojte uništavati drveća sa plodovima, nemojte uništiti crkvu...” (El-Bejheki u Es-Sunenul-kubra, br. 17904) Korijen islamske civilizacije je moral, njeno stablo je milost, njeni ogranci su opraštanje, a plodovi su bratstvo. Unatoč njenom velikom vojnom napretku, islamska civilizacija nije ponižavala ljude drugih nacija, nego ih je poštivala i prihvatala kao slobodne građane unutar islamske države. Najbolji primjer za to je Salahuddinovo ophođenje prema krstaškim zatvorenicima i prinčevima.

(Izvor: islamstory.com, Dr. Ragib es-Serdžani)

Improvizacija muslimana u bitki za Konstantinopol

Hrabrost, pravednost, inventivnost i dosjetljivost smatraju se glavnim osobinama islamske vojske u ratnim okolnostima. Jedna od najpoznatijih vojnih improvizacija, kako u islamskoj povijesti tako i u povijesti čovječanstva uopće, je akcija Muhammeda el-Fatiha, Allah mu se smilovao, za vrijeme bitke za Carigrad ili Konstantinopol (današnji Istanbul). Naime, ovaj je vojskovođa došao do moreuza Dardanel (prolaz između Egejskog i Mramornog mora) sa svojim brodovima koji su bili opremljeni teškom artiljerijom, topovima. Međutim, Bizantinci su blokirali moreuz ogromnim lancima koji su se protezali između dvije obale i na taj način sprečavali brodove da prođu. Ali ovo nije omelo ovog velikog vođu i nije zaustavilo njegovo napredovanje. Odlučio je da izvede najveću operaciju prenošenja morske flote u povijesti. Muslimanska vojska je u toku jedne noći preko obližnjeg brda prebacila svoje brodove klizajući ih preko nauljenih drvenih debala. Tako je ovaj islamski vojskovođa zaobišao lance i spustio brodove u more po drugi put. Bizantinci su bili iznenađeni ovim manevrom koji u povijesti niko nije izveo na sličan način. Po prvi put u vojnoj povijesti vojskovođa se usudio da brodove, zajedno sa teškom artiljerijom i municijom i ostalom opremom, prenese preko brdovitog kopna i potom ih ponovo porine u more da bi se suočio sa neprijateljem. Ovaj neočekivani manevar rezultirao je padom grada pao u ruke muslimanske vojske sa najmanjim gubicima u ljudstvu.

(Ali Sallabi, Osmanlijska država, str. 88)

Doprinos muslimana u optici

Nakon El-Kindija, El-Hasen ibnul-Hejsem nastavio je sa istraživanjima u optici. Ibnul-Hejsemova naučna djela predstavljala su veliki napredak u optici i fiziologiji vida. Njegova djela se smatraju osnovom na kojoj su zapadnjaci izgradili svoje teorije o ovoj znanosti. Njegova djela su imala ogroman utjecaj na zapadne učenjake koji su ukrali i prisvojili njegove ideje, kao što su to uradili Roger Bacon, Witelo i drugi, pogotovo u istraživanjima vezanim za mikroskop, teleskop i povećavajuće staklo. (Muhammed es-Sadik Afifi, Tetavvurul-fikril-‘ilmijji ‘indel-muslimin, str. 138) Ibnul-Hejsem je počeo sa raspravom o teorijama Euklida i Ptolemeusa o vidu i pokazao je da su neka njihova razmišljanja netačna. Za vrijeme toga on je prikazao precizan opis oka, zjenice i vida. On je bio prvi koji je predložio da se koristi ‘'camera obscura’' (tamna soba), što se smatra osnovom za fotografiju. (Muhammed es-Sadik Afifi, Tetavvurul-fikril-‘ilmijji ‘indel-muslimin, str. 138) On je prvi na taj način izvršavao eksperimente i sa svojim otkrićima pretekao je Leonarda da Vincija i Della Portu za pet stoljeća. (Dželal Mazhar, Hadaratul-islami ve eseruha fit-terakkil-‘alemijj, str. 304) On je napisao mnoga djela o optici. Najpoznatije djelo je Kitabul-menazir koje predstavlja jedno vrhunsko naučno djelo. Ta revolucionarna knjiga sadrži inovativne teorije u optici i nakon što je prevedena na latinski, ona je ostala glavni izvor u ovoj nauci sve do 17. vijeka. (Ali Abdullah Difa‘, El-‘Ulumul-behtetu fil-hadaratil-‘arabijjeti vel-islamijje, str. 325) Ibnul-Hejsem je bio prvi ko je na naučni način proučavao oko i označio sve dijelove oka i napravio ilustrirani prikaz oka. On je prvi dao imena tim dijelovima i zapadnjaci su preuzeli te nazive u prevedenom ili transkribiranom obliku, naprimjer: el-karanijja (al-qaraniyya) je ‘'kornea’' (cornea – rožnjača), eš-šebekijje je prevedeno kao ‘'retina’' (mrežnica). (H. Crew, The Rise Of Modern Physics, str. 59, citirajući Džalala Mazhara: Hadaratul-islami ve eseruha fit-terakkil-‘alemijj str. 305. Vidjeti: Donald R. Hill, Science & Engineering in Islamic Civilization) Ovo je samo kratak sažetak Ibnul-Hejsemovih postignuća na naučnom polju.